آب زیرزمینی
سمیه صدر
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی کیفی آب زیرزمینی بخشهایی از شمال و مرکز استان کرمان انجام شد و از محدوده هشت شهرستان (کرمان، زرند، بم، بردسیر، جیرفت، بافت، فاریاب و رفسنجان) تعداد 534 نمونه آب از منابع آب زیرزمینی برداشت گردید و غلظت یونهای Na+، Ca+2، Mg+2، Cl-، SO4-2، HCO3-2 تعیین شد. همچنین شاخصهایی مانند کل مواد جامد محلول (TDS)، نسبت جذب سدیم (SAR)، شاخص ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی کیفی آب زیرزمینی بخشهایی از شمال و مرکز استان کرمان انجام شد و از محدوده هشت شهرستان (کرمان، زرند، بم، بردسیر، جیرفت، بافت، فاریاب و رفسنجان) تعداد 534 نمونه آب از منابع آب زیرزمینی برداشت گردید و غلظت یونهای Na+، Ca+2، Mg+2، Cl-، SO4-2، HCO3-2 تعیین شد. همچنین شاخصهایی مانند کل مواد جامد محلول (TDS)، نسبت جذب سدیم (SAR)، شاخص نفوذپذیری (PI)، بیکربنات سدیم باقیمانده (RSBC)، هدایت الکتریکی (EC)، پتانسیل شوری (PS)، خطر منیزیم (MH)، سختی آب (TH)، درصد سدیم محلول در آب (SSP) تعیین و ارزیابی شد. برای رسم نمودارهای بررسی و مقایسه خصوصیات آب از نرمافزار AqQA استفاده گردید. بر اساس نتایج، بیش از 37% از منابع مورد مطالعه از نظر شوری در ردیف آبهای نامناسب (شوری بالاتر از dS/m 2) قرار داشت. شهرستانهای زرند و رفسنجان از نظر شاخصهای کیفیت آب زیرزمینی در شرایط نامطلوبی قرار داشت چرا که شاخصهای EC، SAR، PS، TH، SSP و MH در یکی یا هر دوی این شهرستانها در شرایط بحرانی بود، ولی از نظر استاندارهای آب کشاورزی، اغلب دیگر مناطق مطالعه شده دارای آب با کیفیت مناسبی بود. تیپ ترکیبی آب زیرزمینی در تمامی مناطق Ca-Mg-SO4-Cl بهدست آمد، به طوری که در شهرستانهای شمالیتر استان مانند رفسنجان، زرند، بردسیر و همچنین شهرستانهای بم و کرمان آنیون غالب آب کلر بود در حالی که در مناطق فاریاب، بافت و جیرفت وضعیت آنیونهای غالب آب کمی به سمت سولفاته شدن پیش میرود. در منابع آب مورد مطالعه در اغلب شهرستانها Na+>Mg2+>Ca2+ است و آنیون غالب کلر را دارند و بیکربنات کمی نسبت به سایر آنیونها در نمونههای آب مشاهده گردید. همچنین بر اساس نتایج، رخساره غالب آب در تمامی مناطق Na-Cl و Mg-Cl بود، لذا لازم است آبها با مدیریت صحیح مورد استفاده قرار گیرند و متناسب با شرایط شیمیایی آنها گیاه مناسب انتخاب شود.